Rut Và Noêmi
1 Vào những ngày các Thẩm phán xử trị, xảy ra có cơn đói kém trong xứ. Có một người bỏ Bêlem thuộc xứ Yuđa mà đi cư ngụ trong Ðồng Moab, ông với vợ ông và hai người con trai. 2 Người ấy tên là Elimêlek. Vợ tên là Noêmi, hai con trai tên là Makhơlôn và Kilyôn. Họ là những người Ephrata, thuộc Belem của Yuđa. Họ đến Ðồng Moab và đã lưu lại đó. 3 Rồi Elimêlek, chồng Noêmi, đã chết. Còn lại bà Noêmi và hai đứa con trai của bà. 4 Chúng đã lấy vợ người Moab, một người tên là Orpa và người kia tên là Rut. Họ đã ở lại đó lối mười năm. 5 Rồi Makhơlôn và Kilyôn cả hai cũng chết, chỉ còn sót lại người đàn bà góa chồng không con. 6 Bà đã chỗi dậy, bà và hai nàng dâu, định bỏ Ðồng Moab mà về quê, vì ở Ðồng Moab, bà đã nghe nói là Yavê đã viếng thăm dân Người cho họ được có bánh ăn. 7 Bà bỏ nơi đã ở ra đi, cùng hai nàng dâu. Và họ lên đường trở về đất Yuđa.
8 Noêmi mới bảo hai nàng dâu: "Thôi, các con mỗi người hãy lui về nhà mẹ các con! Xin Yavê chiếu theo lòng nhân nghĩa mà xử với các con, như các con đã xử với những người đã chết cũng như với mẹ đây. 9 Xin Yavê cho các con tìm được chốn an nghỉ, mỗi người nơi nhà một tấm chồng". Ðoạn bà hôn giã từ họ. Và họ òa lên tiếng khóc. 10 Họ nói với Bà: "Không, chúng con muốn về với mẹ, nơi dân của mẹ". 11 Nhưng Moêmi nói: "Các con ơi, về đi! Theo mẹ làm gì! Họa chăng mẹ còn có con trai nào nơi lòng dạ mẹ, để (ngày kia) chúng sẽ làm chồng các con? 12 Về đi! Các on ơi. Ði đi! Vì mẹ đã quá già rồi để còn lấy chồng được nữa. Cho dù mẹ nói được: Mình còn hy vọng, cho đi đêm nay mẹ có lấy chồng và sinh hạ vài đứa con trai, 13 thử hỏi có phải vì thế mà các con đành phải dằn lòng, không chịu lấy chồng? Ðừng thế, cac con ơi! Vì mẹ phải cay đắng lắm, quá sức chịu đựng các con. Quả tay Yavê đã giáng xuống trên mẹ! Họ lại òa tiếng khóc lần nữa. Và Orpa đã hôn từ giã mẹ chồng. Nhưng Rut thì cứ bám sát bà.
15 Bà mới nói: "Kìa: chị dâu con đã về với dân, với thần linh của nó. Cả con nữa, hãy theo chị dâu con mà về đi!" 16 Rut thưa lại: "Mẹ đừng giục con bỏ mẹ mà lui về không theo mẹ nữa! Vì:
Mẹ đi đâu, con sẽ đi đó!
Mẹ lưu lại đâu, con sẽ lưu lại đó!
Dân của mẹ sẽ là dân của con!
Thiên Chúa của mẹ sẽ là Thiên Chúa của con!
17 Mẹ chết ở đâu, con cũng chết ở đó,
và nguyện được chôn ở đó.
Xin Yavê xử tàn nhẫn với con và còn hơn thế nữa,
nếu không phải (chỉ) cái chết làm con lìa mẹ".
18 Bà thấy nàng khăng khăng một mực quyết đi với bà, thì bà thôi không nói năng gì nữa với nàng (về chuyện đó).
19 Và cả hai đã cùng đi cho đến khi họ vào Bêlem. Họ vừa vào Bêlem, thì cả thành xôn xao về chuyện họ. Các bà hỏi nhau: "Noêmi đó a?" 29 Bà nói với họ: "Ðừng gọi tôi là Noêmi nữa! hãy gọi tôi là Marah, vì Shađđay đã bắt tôi tân toan đòi đoạn. 21 Khi đi, còn đầy đủ, Yavê đã đem tôi về ủ rũ trống không! Gọi tôi là Noêmi làm gì! Trong khi Yavê giáng họa cho tôi đến thế này và Shađđay đã tố khổ tôi!"
22 Thế là Noêmi đã trở về. Và với bà có Rut, người con gái Moab, con dâu bà, người cùng về (với bà) từ Ðồng Moab. Và họ đã đến Bêlem vào đầu mùa gặt lúa mạch.
Rut Mót Lúa Trong Ruộng Bôaz
1 Noêmi có người thân thích bên họ chồng, một người hào phú, cùng thị tộc với Elimêlek. Tên ông là Bôaz.
2 Rut, người con gái Moab, nói với bà Noêmi: "Mẹ để con ra đồng mót lúa, đằng sau người nào nhân từ trông đoái đến con". Bà bảo nàng: "Con cứ đi đi!" 3 Nàng đã đi. Nàng đã ra đồng, đi sau thợ gặt mót lúa. Số nàng dun dủi gặp được thửa ruộng của Bôaz là người cùng thị tộc với Elimêlek. 4 Và này: Bôaz từ Bêlem đến, ông nói với thợ gặt: "Yavê ở cùng các người!" Và họ thưa lại: "Xin Yavê chúc lành cho ông". 5 Bôaz hỏi người gia đinh cai thợ gặt của ông: "Cô gái kia thuộc nhà ai vậy?" 6 Người gia đinh cai thợ gặt đáp lại và nói: "Ðó là cô gái người Moab đã đến cùng bà Noêmi từ Ðồng Moab. 7 Cô đã nói: Xin cho phép tôi mót và nhặt những gié lúa rơi đàng sau thợ gặt. Cô đã đến và cứ ở lại như thế từ sáng cho đến giờ, nay cô mới nghỉ một chút đó".
8 Bôaz nói với ông: "Này con, con nghe chứ? Ðừng đi mót nơi ruộng nào khác. Cũng đừng rời khỏi nơi đây! Nhưng con cứ bám sát bên các tớ gái của ta. 9 Mắt trên ruộng chúng gặt, con cứ đi theo chúng! Ta đã chẳng ra lịnh cho các gia đinh ta không được đụng đến con đó ư? Khát, con cứ tới các ấm mà uống những gì các gia đinh đã mang theo". 10 Nàng sấp mặt xuống đất mà vái lạy ông, rồi nàng nói: "Bởi đâu con được ông nhân từ trông đoái, lưu tâm đến con đây, một người tha phương?" 11 Bôaz đáp lại và nói với nàng: "Ấy, người ta đã tường thuật cho ta, mọi điều con đã làm cho mẹ chồng con, sau khi chồng con chết rồi, làm sao con đã bỏ cả cha mẹ, quê hương con mà đến với một dân mà hôm qua hôm kia con không hề biết. 12 Xin Yavê trả lại cho con điều con đã làm! Ước gì con được ông nhân từ trông đoái, thưa đức ông: Vì ông thực đã an ủi con và ngỏ lời với lòng tiện nô của ông, cho dù con không đáng làm một tiện nô của ông".
14 Ðến bữa ăn, Bôaz nói với nàng: "Lại đây! hãy lấy bánh chấm vào tương chua mà ăn". Nàng ngồi bên cạnh thợ gặt. Và ông đã trút cho nàng cả một đống cốm. Nàng ăn no và còn để dành nữa. 15 Ðoạn nàng lại chỗi dậy mót lúa. Bôaz truyền cho gia đinh của ông rằng: "Cho đi cô ấy có mót giữa những đụn lúa đi nữa, các anh cũng đừng nhiếc nhóc! Ngay những lượm lúa, các anh cũng rút bỏ lại phần nào cho cô ấy mót. Ðừng quát rầy cô ấy". 17 Nàng đã mót lúa ngoài đồng cho đến chiều tà. Ðoạn nàng đập lúa đã mót, và được chừng một giạ lúa mạch.
18 Nàng đội lên và về thành. Mẹ chồng nàng đã coi xem nàng mót được những gì. Rồi nàng rút ra đưa cho mẹ đồ nàng đã để dành được sau khi ăn no. 19 Mẹ chồng nói với nàng: "Hôm nay con mót ở đâu? Con đã làm lụng ở đâu? Xin chúc lành xuống trên người đã nhìn nhận con!" Nàng thuật lại cho mẹ chồng biết, nàng đã làm lụng nơi (ruộng) người nào. Nàng nói: "Người có ruộng) nơi con làm lụng hôm nay tên là Bôaz!" 20 Bà Noêmi nói với con dâu: "Xin Yavê chúc lành cho ông ấy! Yavê! Ðấng đã không từ lòng nhân của Người với kẻ sống và kẻ chết!" Ðoạn bà Noêmi lại nói với nàng: "Ông ấy là bà con gần của chúng ta. Ông thuộc hàng những người lai thục đối với chúng ta đó". 21 Bấy giờ Rut, người con gái Moab, nói: "Ông còn nói với con thế này nữa: Con cứ bám sát gia đinh của ta, cho đến khi chúng gặt xong tất cả vụ mùa của ta". 22 Bà Noêmi mới bảo Rut, con dâu của bà: "Ðể khỏi bị người ta phiền nhiễu nơi ruộng khác". 23 Vậy nàng đã đi sát theo các tớ gái của ông Bôaz mà mót lúa cho đến hết mùa lúa mạch và cả mùa lúa mì. Ðoạn nàng ở nhà với mẹ chồng.
Bôaz Nằm Ngủ Canh Lúa
1 Noêmi mẹ chồng nàng nói với nàng: "Con ơi, sao ta lại không tìm cho con một nơi an nghỉ, gây được hạnh phúc cho con! 2 Và này, ông Bôaz lại không phải là chỗ bà con gần của ta đó ư! Con đã ở với những tớ gái ông ấy đó. Vậy chiều nay ông rê lúa mạch dưới sân. 3 Con tắm rửa đi, thoa dầu thơm, trùm khăn choàng lên mình, rồi con xuống sân lúa. Con đừng để ông ấy nhận mặt, chờ cho đến khi ông ấy ăn uống xong xuôi. 4 Rồi khi ông ấy đi ngủ, con lo sao biết chỗ ông ấy nằm. Con sẽ đến lật góc chăn phía chăn ông mà nằm xuống. Chính ông ấy sẽ cho con hay con phải làm gì!" 5 Nàng thưa bà: "Mẹ dạy gì con sẽ làm hết!"
6 Nàng đã xuống sân lúa và đã làm y như mẹ chồng nàng đã truyền dạy. 7 Ông Bôaz đã ăn uống, lòng phở lở. Rồi ông đi ngủ ở đầu mút đống lúa. Nàng lẳng lặng đến, lật góc chăn phía chân ông, rồi nằm xuống. 8 Xảy ra là vào lúc nửa đêm, ông giật mình, trở người. Nhưng kìa: có người đàn bà nào nằm phía đàng chân ông. 9 Ông mới nói: "Chị là ai?" Nàng thưa: "Con là Rut tỳ nữ của ngài! Ngài phải giang vạt áo choàng ngài ra mà phủ trên tỳ nữ của ngài, vì ngài là người lai thục". 10 Ông nói: "Xin Yavê chúc lành cho con, hỡi con! Việc hiếu nghĩa thứ hai này còn tốt lành hơn việc trước. Con đã không chạy theo những người trai tráng, dù nghèo hay giàu. 11 Và bây giờ, hỡi con, đừng sợ! Mọi điều con nói, ta sẽ làm cho con. Vì đô hội nơi cổng dân ta đều biết: con là người đàn bà đức hạnh. 12 Vậy nay, hẳn thật, ta là người lai thục đấy! Nhưng còn có người lai thục khác, bà con gần hơn ta nữa. 13 Hãy qua đêm nay ở đây. Sáng mai, nếu người ấy định lai thục cho con thì tốt, người ấy cứ dùng quyền lai thục. Nhược bằng người ấy không muốn lai thục cho con, thì Yavê hằng sống: chính ta sẽ lai thục cho con. Hãy ngủ đi cho đến sáng". 14 Vậy nàng đã ngủ ở phía chân ông cho đến sáng. Khi chưa ai nhận ra được, thì nàng đã chỗi dậy. và ông nói: "Sao cho đừng ai biết là có đàn bà con gái đến nơi sân lúa!" 15 Ông nói: "Ðưa lúp choàng trên mình con đây! Cầm cho chắc!" Nàng cầm chắc rồi, thì ông đong cho nàng sáu lường lúa mạch, đoạn nhắc mà đặt lên cho nàng. Ðoạn nàng đi vào thành.
16 Nàng về với mẹ chồng. Bà mới hỏi: "Phận con ra sao, hỡi con!" Và nàng thuật lại cho bà hay mọi điều ông ấy đã làm cho nàng. 17 Nàng nói: "Ông còn cho con sáu lường lúa mạch này nữa, vì ông nói: Con đừng về tay không với mẹ chồng con". 18 Bấy giờ bà nói: "Này con, cứ ở lại nhà, cho đến khi con biết việc ngã ngũ ra sao, vì ông ấy sẽ chẳng bỏ qua đâu, ông ấy sẽ chu toàn việc ấy nội hôm nay!"
Ông Bôaz Cưới Bà Rut
1 Bôaz lên cổng thành và ngồi đó. Và này, người lai thục đi ngang qua. Bôaz đã nói: "Ông kia, rẽ qua mà ngồi lại đây nào!" Người ấy rẽ qua và ngồi lại. 2 (Bôaz) lấy thêm mười người trong hàng kỳ mục của thành và nói: "Xin các ông ngồi lại đây". Và họ đã ngồi xuống. 3 Ðoạn ông nói với người lai thục: "Thửa ruộng của Elimêlek người anh em bà con của chúng ta, bà Noêmi từ Ðồng Moab mới về đặt bán đấy! 4 Phần tôi, tôi thiết nghĩ là phải tin cho ông hay, (tôi muốn) nói: Ông hãy thừa thụ lấy đi, trước mặt chư vị ngồi đây, trước mặt kỳ mục của dân tôi đây. Nếu ông định lai thục, hãy lai thục đi! Còn nếu ông không muốn lai thục, xin ông tuyên bố dứt khoát cho tôi biết. Vì ngoại trừ ông ra, thì không ai có quyền lai thục. Còn tôi, tôi lại đến sau ông". Người kia nói: "Tôi sẽ lai thục". 5 Bôaz lại nói: "Nhưng ngày nào ông thừa thụ ruộng ấy nơi bà Noêmi, ông cũng thừa thụ (cả Rut) người con gái Moab, vợ của người mệnh một nữa đó, để lưu danh người mệnh một trên cơ nghiệp người ấy". 6 Người lai thục mới nói: "Thế thì tôi không thể lai thục được rồi! Vì tôi sẽ phải phá tan cơ nghiệp mất. Ông hãy thay tôi lai thục lấy đi! Quả thực tôi không thể lai thục được".
7 Thuở xưa trong Israel, mỗi khi có việc lai thục hay đổi chác, để thị thực việc ấy, thì người này rút dép mình trao cho người kia. Ðó là các chứng thực trong Israel. 8 Người có quyền lai thục nói với Bôaz: "Ông hãy thừa thụ đi!" Và người ấy rút dép mình ra.
9 Bôaz nói với các kỳ mục và toàn dân: "Hôm nay xin chư vị làm chứng cho, là tôi đã thừa thụ tự tay bà Noêmi tất cả những gì thuộc về Elimêlek và tất cả những gì thuộc về Kilyôn và Makhơlôn. 10 Và cả Rut, người con gái Moab, vợ của Makhơlôn, tôi cũng thừa thụ làm vợ tôi, để lưu tên tuổi người mệnh một trên cơ nghiệp người ấy, ngõ hầu tên tuổi người mệnh một khỏi bị tiễu trừ nơi anh em bà con, và nơi cổng quê mình. Hôm nay chư vị làm chứng cho đó chứ!" 11 Toàn dân nơi cổng và hàng kỳ mục liền nói: "Chúng tôi xin làm chứng! Nguyện xin Yavê cho người đàn bà sắp vào nhà ông nên như Rakhel và Lêa, hai bà với nhau đã xây dựng nhà Israel.
"Còn ông:
Hãy ra tay oanh liệt ở Ephrata!
Hãy hô lên tên tuổi ở Bêlem.
12 "Nguyện chúc cho nhà ông được như nhà Pharês, mà Thamar đã sinh ra cho Yuđa nhờ dòng giống Yavê ban cho ông ngang qua cô gái ấy".
13 Vậy là Bôaz đã lấy Rut và nàng đã thành vợ ông. Ông đến với nàng. Và Yavê đã cho nàng được có thai. Và nàng đã sinh con trai. 14 Các phụ nữ nói với bà Noêmi: "Chúc tụng Yavê, Ðấng hôm nay đã không để bà thiếu người lai thục, mà tên tuổi sẽ được hô to trong Israel. 15 Nó sẽ hoàn sinh cho bà và độ trì bà lúc tóc bạc da mồi, vì con dâu bà đã sinh ra nó, nàng yêu thờ bà và đối với bà còn quí hóa hơn bảy đứa con trai". 16 Noêmi bồng đứa trẻ mà đặt trên lòng bà. Và bà đã làm vú bõ cho nó. 17 Các bà lân cận đặt tên cho nó mà rằng: "Bà Noêmi đã được một trai sinh ra!" Họ gọi tên nó là Obeđ. Chính Obeđ là cha của Ysai, thân sinh của Ðavit.
Gia Phả Của Ðavit
18 Ðây là dòng dõi của Pharês:
Pharês sinh ra Khesrôn. 19 Khesrôn sinh Ram. Ram sinh Amminađab. 20 Amminađab sinh Nakhơsôn. Nakhơsôn sinh (Salmôn). 21 Salmôn sinh Bôaz. Bôaz sinh Obeđ. 22 Obeđ sinh Ysai. Ysai sinh Ðavit.