Chương 01

Khai đề

¹ Ðã lắm phen cùng nhiều kiểu, xưa kia Thiên Chúa đã nói với cha ông nơi các tiên tri:

² Vào thời sau hết, tức là những ngày này, Người đã nói với ta nơi một Người Con, mà Người đã đặt làm Ðấng thừa tự tất cả mọi sự, và cũng nhờ Ngài mà Người đã làm ra các thế giới: ³ Ngài là phản ảnh của vinh quang, là ấn tượng của bản lĩnh Người, và cầm giữ vạn vật bằng lời quyền năng của Ngài; sau khi đã thi hành việc thanh tẩy tội lỗi. Ngài đã lên ngự bên hữu Ðấng oai nghi chốn cữu trùng, ⁴trổi hơn Thiên Thần vạn bội, bởi khác họ, Ngài đã thừa hưởng một Danh khôn ví.

I. Danh Chúa Yêsu Cao Vời Quá Các Thiên Thần

Con trên Thiên thần

⁵ Quả thế, nào có bao giờ Người đã nói với ai trong các Thiên thần:

Ngươi là Con Ta, chính Ta, hôm nay, Ta đã sinh ra ngươi, lại nữa:

Ta sẽ là Cha người, và người sẽ là Con Ta.

⁶ Song khi Người dẫn Trưởng tử của Người vào vũ trụ, Người lại phán nữa rằng:

Thiên Thần của Thiên Chúa hết thảy, hãy thờ lạy Người.

⁷ Còn với các Thiên thần, thì Người phán:

Ðấng làm nên như gió bão các thần sứ của Người, và bộ hạ của Người thành lửa hỏa hào.

⁸ Song về Con, thì:

Ngai của Người, hỡi Thiên Chúa, (ngai) thiên niên vạn đại,

và vương trượng của Người là phủ việt công minh.

⁹ Người đã yêu chuộng chính trực và ghét gian tà,

nên hỡi Thiên Chúa, Thiên Chúa của Người, đã xức dầu cho Người,

dầu hoan lạc, mà gạt bên các kẻ tranh thủ với Người.

¹⁰ Và: Lạy Chúa, ban sơ Người đã chôn móng địa cầu,

và trời là việc tay Người làm ra,

¹¹ chúng sẽ hư, nhưng Người còn mãi,

và hết thảy như manh áo, chúng sẽ tả tơi;

¹² như xiêm y, Người sẽ cuốn chúng lại,

cũng như manh áo, chúng sẽ đổi thay,

còn Người, Người cứ thế,

và tuổi của Người sẽ không hề có hạn.

¹³ Nhưng nào có bao giờ Người đã từng nói cùng ai trong các Thiên Thần:

Hãy ngự bên hữu Ta,

chờ Ta đặt quân thù làm bệ chân ngươi.

¹⁴ Hết thảy họ lại không phải là những thần phục dịch được sai đi giúp đáp vì phần ích những kẻ thừa hưởng ơn cứu rỗi đó sao?

Chương 02

Khuyên nhủ:

Ðừng nhãng bỏ ơn cứu rỗi

¹ Bởi thế ta càng phải chú ý hơn gấp bội vào các điều đã nghe kẻo bị giạt trôi đi mất. ² Vì nếu lời các Thiên thần phán ra còn có hiệu lực và mọi điều vi phạm và bất tuân đều phải đền phạt thẳng nhặt, ³ thì làm sao chúng ta đây sẽ trông thoát được, một khi đã lãng bỏ ơn cứu rỗi lớn lao như thế, khởi đầu thì chính Chúa phán ra, rồi được các kẻ nghe chứng thực là có hiệu lực cho ta, ⁴ kèm với lời chứng của Thiên Chúa là dấu lạ điềm thiêng, với đủ thứ phép lạ cùng ơn Thánh thần thông ban thể theo ý Người.

Hạ xuống, nhắc lên

⁵ Vì không phải dưới quyền Thiên thần mà Người đã đặt vũ hoàn tương lai ta nói đây.

⁶ Nhưng có người cam quyết nơi kia rằng:

Phàm nhân là gì để Người nhớ đến,

hay con người là gì để Người phải bận tâm:

⁷ So với Thần thiêng Người đã để thua chốc lát,

vinh dự huy hoàng là triều thiên Người ban tặng.

⁸ Muôn sự Người đã đặt cả dưới chân.

Vì khi nói: Muôn sự Người đã đặt dưới quyền Ngài, thì Người đã không để điều gì xẩy luột quyền Ngài. Nhưng hiện nay, ta chưa thấy muôn sự quy phục quyền Ngài. ⁹ Song Ðấng đã thua các Thiên thần chốc lát, ta thấy Ngài, Ðức Yêsu, ngang qua thống khổ tử nạn mà được vinh dự huy hoàng làm triều thiên ban tặng, nên do ân sủng của Thiên Chúa (và) vì mọi người mà Ngài đã nếm biết cái chết.

¹⁰ Quả là thích hợp việc Ðấng có vạn vật vì Người và do bởi Người tra tay hướng dẫn số đông con cái về phúc vinh quang, thì đã dùng thống khổ luyện cho thành toàn Ðấng khơi nguồn cứu rỗi, ¹¹ vì Ðấng tác thánh và những người được thánh hóa do lai là một. Vì lẽ ấy Ngài không sượng gọi họ là anh em, ¹² mà rằng:

Tôi sẽ loan báo danh Người cho anh em tôi, giữa đám hội, tôi sẽ ngợi khen Người.

¹³ Và còn nữa:

Phần tôi, tôi sẽ tin cậy vào Người.

và còn nữa:

Này tôi và con cái Thiên Chúa đã ban cho tôi.

¹⁴ Vậy bởi vì con cái có chung máu thịt với nhau, thì phần Ngài, giống y như vậy, các điều ấy Ngài cũng đã thông chia, ngõ hầu nhờ sự chết, Ngài tiêu diệt kẻ có quyền trên sự chết, tức là quỉ ma, ¹⁵và giải thoát những kẻ vì sợ chết mà suốt cả bình sinh sa vòng nô lệ. ¹⁶ Vì thiết tưởng không phải Thiên Thần được Ngài bao bọc, nhưng Ngài bao bọc dòng giống Abraham.

¹⁷ Do đó, trong mọi sự, Ngài đã nên giống các anh em Ngài, để trở thành vị Thượng tế lo việc Thiên Chúa, vừa biết xót thương vừa trung tín, cốt để lo tạ tội cho dân. ¹⁸ Vì đã trải qua thử thách bằng đau khổ, thì Ngài có thể đáp cứu những ai chịu thử thách.

Chương 03

II. Chúa Yêsu: Ðấng Trung Tín

Thượng Tế Ðầy Tình Thương Xót

A. Chúa Yêsu, Ðấng Trung Tín

Chúa Yêsu và Môsê

¹ Do đó, hỡi anh em chư thánh, những người đã được thông chia thánh triệu bởi trời, anh em hãy nhìn ngắm vị Sứ giả, vị Thượng tế trong tín điều của ta, Ðức Yêsu, ² Ngài trung tín với Ðấng đã đặt Ngài -- cũng một thế như Môsê -- trên toàn bộ nhà Người. ³ Vì Ngài đã đáng được vinh dự hơn Môsê biết bao, cũng như phải được huy hoàng hơn ngôi nhà biết mấy, người xây dựng lên nó. ⁴ Và nhà tất phải có ai xây dựng, mà Ðấng xây dựng vạn vật là Thiên Chúa! ⁵ Vậy Môsê thì trung tín trong toàn bộ nhà Người, như tôi bộc, để làm chứng về các điều sẽ được phán truyền. ⁶ Còn Ðức Kitô, như một Người Con trên nhà Người. Và nhà của Người tức là chúng ta, miễn là ta biết [số] thủ [đến cùng] quyền tự do và mối hiên ngang của niềm hy vọng!

Khuyên nhủ dựa trên Tv 95

⁷ Vì thế, như Thánh thần phán:

Hôm nay nếu các ngươi nghe tiếng Người,

⁸ thì chớ cứng lòng như buổi gây gổ,

như ngày thách đố trong sa mạc,

⁹ nơi tiên tổ các ngươi hạch sách và thách đố,

và đã chứng kiến các việc ta làm,

¹⁰ bốn mươi năm trường,

Vì thế Ta đã ngán lớp người ấy,

và Ta đã nói: Luôn luôn chúng sai lạc đáy lòng.

Chúng không biết đường lối của Ta,

¹¹ như Ta đã thịnh nộ mà thề:

Không bao giờ chúng sẽ được vào nơi an nghỉ của Ta.

Bất tín thì mất phúc an nghỉ

¹² Hỡi anh em, hãy coi xem kẻo có nơi người nào trong anh em lòng xấu xa bất tín mà bội phản xa Thiên Chúa hằng sống. ¹³ Nhưng anh em hãy khuyên răn nhau, ngày qua ngày, bao lâu còn gọi được là "hôm nay", ngõ hầu đừng ai trong anh em cứng lòng mê theo sự tội. ¹⁴ Vì ta đã được thông chia phần phúc của Ðức Kitô, miễn là ta cố thủ đến cùng lòng tín thị buổi đầu. ¹⁵ Khi nói:

Hôm nay nếu các ngươi nghe tiếng Người,

thì chớ cứng lòng như buổi gây gổ,

¹⁶ vì: ai là những người đã nghe mà lại gây gổ? Há lại không phải là những người đã được ra khỏi Ai Cập nhờ Môsê đó sao?

¹⁷ với ai Người đã ngán bốn mươi năm trường? Há lại không phải là những kẻ đã phạm tội và thây ma chúng đã ngã gục trong sa mạc đó sao? ¹⁸ Về ai Người đã thề: Không bao giờ chúng sẽ được vào nơi an nghỉ của Người? Há không phải là về những kẻ ngỗ nghịch đó sao? ¹⁹ Ta thấy rằng họ không thể vào được bởi vì bất tín!

Chương 04

Sự an nghỉ của Thiên Chúa

¹ Vậy ta phải sợ là trong khi lời hứa được vào nơi an nghỉ của Người còn lưu tồn, có kẻ bị xét là đã hỏng dịp! ² Vì ta cũng đã được lĩnh lấy Tin Mừng như những người kia. Nhưng lời đã nghe bảo đã chẳng sinh ích gì cho họ, bởi không được tin để thấm nhuần vào những kẻ đã nghe. ³ Quả ta, những kẻ tin, ta được vào nơi an nghỉ, chiếu theo điều đã phán:

Như Ta đã thịnh nộ mà thề:

Không bao giờ chúng sẽ được vào nơi an nghỉ của Ta, dẫu rằng công việc đã liễu thành từ lúc tạo thiên lập địa. ⁴ Vì chưng, về ngày thứ bảy thì đã phán thế này:

Và ngày thứ bảy, Thiên Chúa đã nghỉ mọi việc Người làm.

⁵ (Chính việc nghỉ ngơi đó) lại được nói trong câu:

Không bao giờ chúng sẽ được vào nơi an nghỉ của Ta.

Một ngày hôm nay mới

⁶ Vậy, bởi vì phải nhận là có những kẻ vào đó được, và đàng khác những người đã được nghe Tin Mừng ấy trước hết đã không vào được vì ngỗ nghịch, ⁷ thì Người ra hạn còn có một ngày nữa, "hôm nay", khi Người dùng Ðavít mà phán bảo sau bao nhiêu thời gian, chiếu theo điều đã nói trước này:

Hôm nay nếu các ngươi nghe tiếng Người, thì chớ cứng lòng...

⁸ Quả nếu Yêsu kia đã cho họ được an nghỉ, thì Người đã chẳng nói đến một ngày khác sau đó.

⁹ Vậy phải nhận là có một Hưu tức dành cho dân của Thiên Chúa. ¹⁰ Vì Ðấng đã vào nơi an nghỉ của Người, thì cả Ngài nữa cũng đã nghỉ công việc của Ngài, y như Thiên Chúa với công việc của Người. ¹¹ Vậy ta hãy hăm hở gắng vào nơi an nghỉ ấy, để đừng có ai theo cũng một gương ngỗ nghịch kia, mà phải đọa!

Lời Thiên Chúa

¹² Quả thế, Lời Thiên Chúa sống động và linh hoạt, sắc bén hơn mọi thứ gươm hai lưỡi, và đâm phập vào tận ranh giới hồn phách, gân cốt và tủy não, cùng biện phân ra được tình và ý tưởng của lòng dạ. ¹³ Trước mặt Người không tạo vật nào lại là u uẩn; phải, trước mắt Người, mọi sự đều bị lột trần, thất điên bát đảo, với Người, ta phải trả lẽ!

¹⁴ Vậy được có Thượng tế lớn lao đã ngang qua các tầng trời, Ðức Yêsu, Con Thiên Chúa, ta hãy nắm giữ tín điều!

B. Chúa Yêsu, Thượng Tế Ðầy Tình Thương Xót

Vào đề

¹⁵ Quả thế, Thượng tế ta có không phải là người không thể cảm thông với nỗi yếu hèn của ta, song là Ðấng đã dãi dầu thử thách, muôn sự đều tương tợ, trừ phi là tội. ¹⁶ Vậy ta hãy dạn dĩ tiến lại gần ngai ân sủng, hòng được đáp cứu đúng thời.

Chương 05

Tư cách của một thượng tế

¹ Vì chưng mọi Thượng tế lấy giữa loài người thì được đặt lo việc Thiên Chúa thay cho loài người, để hiến dâng lễ vật và hy sinh tạ tội; ² Ngài có thể chạnh thương những kẻ u mê lầm lạc, vì chính Ngài cũng lâm phải yếu đuối tư bề. ³ Và vì yếu đuối, thì cũng như cho dân, Ngài phải dâng lễ đền tội cho mình. ⁴ Và vinh dự ấy, không ai lấy được cho mình, nhưng phải là kẻ được Thiên Chúa kêu gọi, cũng một thể như Aharôn.

Áp dụng cho Chúa Kitô

⁵ Thì cũng vậy, Ðức Kitô đã không tôn vinh mình làm Thượng tế, nhưng Ðấng đã nói cùng Ngài:

Ngươi là Con Ta, chính Ta, hôm nay, Ta đã sinh ra Ngươi,

⁶ thì chiếu theo lời khác nữa, lại phán:

Người là tư tế đời đời theo kiểu Melkiseđek.

⁷ Vào những ngày còn trong thân xác, Ngài đã dâng lên cho Ðấng có thể cứu Ngài khỏi chết, những lời cầu xin khẩn nguyện với lớn tiếng kêu van cùng nước mắt, và Ngài đã được nhậm lời thoát khỏi sự sợ hãi. ⁸ Dẫu là Con, Ngài đã phải đau khổ dãi dầu, mà học cho biết vâng phục. ⁹ Và một khi đã thành toàn, Ngài đã nên nguyên nhân cứu rỗi đời đời cho những ai vâng phục Ngài, ¹⁰ được tuyên bố, do bởi Thiên Chúa, là Thượng tế theo kiểu Melkiseđek.

III. Chúa Yêsu Thượng Tế Theo Kiểu Melkiseđek

A. Khuyến Cáo: Thái Ðộ Ðộc Giả

Giá Trị Của Lời Thiên Chúa Thề

Thái độ của độc giả

¹¹ Về điều ấy, lời lẽ còn nhiều nan giải khó nói, vì anh em đã ra ơ thờ lãnh đạm với việc nghe giảng. ¹² Vì với thời gian, đáng lẽ anh em đã phải là những bậc thầy, thế mà anh em lại cần phải để người ta dạy lại cho những điều yếu lược, sơ học về các sấm ngôn của Thiên Chúa; anh em lại đã cần phải dùng sữa, không dùng nổi đồ ăn chắc bụng. ¹³ Vì phàm ai phải dùng đến sữa, ắt là khờ khạo về đạo lý công chính, bởi nó vẫn là trẻ con. ¹⁴ Còn của ăn chắc bụng là phần hạng người trưởng thành, những người bởi được nếp quen, thì quan năng sành sỏi biện phân ra được điều lành điều dữ.

Chương 06

¹ Vì thế bỏ qua những điều sơ học về Ðức Kitô, ta hãy vươn mình kịp tuổi trưởng thành, đừng cứ xây đi đắp lại nền móng: sự hối cải quay lưng với các việc chết, lòng tin vào Thiên Chúa, ² giáo huấn về các thanh tẩy, việc đặt tay, sự kẻ chết sống lại, và cuộc phán xét đời đời. ³ Ðó là điều ta sẽ làm nếu Thiên Chúa ban phép.

⁴ Vì chưng thật là vô phương cho những kẻ một lần đã được sáng soi, được thưởng thức ân lộc thiên đài đã thông hưởng Thánh Thần, ⁵ cùng đã thưởng thức Lời tốt đẹp của Thiên Chúa, và những mãnh lực lai thời, ⁶ rồi lại đã sa đọa, thì (thật vô phương cho họ) đổi mới hối cải một lần nữa: Họ lại đóng đinh phần họ và bêu nhục Con Thiên Chúa!

⁷ Vì đất nào được uống nước mưa đổ xuống chan hòa trên nó, và trổ sinh rau cỏ hạy ý những người đã cho canh tác nó thì được lĩnh phần chúc lành của Thiên Chúa. ⁸ Nhưng nếu nó sinh những gai cùng góc, thì nó là đồ bị loại thải, gần họa chúc dữ, mà rốt cuộc là hỏa thiêu.

⁹ Nhưng anh em thân mến, chúng tôi thâm tín rằng (trong hai số phận ấy) anh em đã nắm phần hơn liên can tới ơn cứu rỗi, cho dẫu chúng tôi nói thế. ¹⁰ Vì Thiên Chúa không bất công mà quên đi công lao của anh em, và đức mến anh em đã tỏ ra vì Danh Người, là đã và đang phục vụ các thánh. ¹¹ Nhưng chúng tôi ao ước thấy mỗi người anh em còn tỏ ra cũng một lòng nhiệt thành như thế để kiện toàn đến cùng niềm hy vọng, ¹² đừng hóa ra thờ ơ lãnh đạm, nhưng biết noi gương những kẻ vì tin và kiên nhẫn thì đã được thừa hưởng các lời hứa làm cơ nghiệp!

Giá trị của lời Thiên Chúa thề

¹³ Vì chưng Thiên Chúa đã tuyên lời hứa với Abraham - bởi Người không thể lấy ai lớn hơn mà thề, thì Người đã lấy chính mình mà thề -- ¹⁴ rằng: Quả thật, Ta sẽ chúc lành bội hậu cho ngươi: Ta sẽ gia tăng ngươi nên gấp bội. ¹⁵ Và vì kiên trì thì ông đã được như lời đã hứa.

¹⁶ Quả người ta phải lấy ai lớn hơn mình mà thề; và lời thề chấm dứt mọi mối dị nghị.

¹⁷ Cũng một thể ấy, vì Thiên Chúa muốn chứng minh, một cách dư dật cho những kẻ thừa hưởng lời hứa, về tính cách bất di bất dịch của ý định Người, thì đã thề mà đặt mình làm người bảo lĩnh, ¹⁸ngõ hầu nhờ hai điều bất di bất dịch trên đó Thiên Chúa không thể sai lời, thì ta, những người lánh nạn, ta được một nguồn an ủi mãnh liệt, để nắm chắc hi vọng đặt trước mặt ta, ¹⁹ ví thể neo thần ta có cho hồn ta, bền chắc, vững chãi, vào tận bên trong bức màn, ²⁰ nơi Ðấng tiền phong đã vào cho ta, Ðức Yêsu, một khi đã trở thành Thượng tế cho đến đời đời theo kiểu Melkiseđek.

Chương 07

B. Thượng Tế Theo Kiểu Melkiseđek

1) Melkiseđek và tế vụ của ông theo Kn 14

¹ Quả vậy, Melkiseđek này là vua Salem, tư tế của Thiên Chúa Tối Cao; ông đã đón gặp Abraham trở về sau khi đã đánh bại các vua, và ông đã chúc lành cho Ngài; ² và Abraham đã chia cho ông một phần mười về mọi sự. Trước tiên, tên ông có nghĩa là: Vua công chính; rồi ông còn là vua Salem, tức là: Vua bình an. ³ Không cha, không mẹ, không họ hàng; không khởi thủy tuổi đời, không mút cùng cuộc sống; ông khá ví được với Con Thiên Chúa, tại chức tư tế mãi mãi.

⁴ Hãy nghiệm mà xem: ông thật phi thường! Abraham đã cống cho ông thập phân trên phần chiến quả ưu hảo -- Ngài, một vì tổ phụ! ⁵ Trong khi những kẻ trong hàng con cái Lêvi lĩnh chức tư tế được lịnh bắt thuế thập phân trên dân chiếu theo Lề luật, tức là trên anh em họ, dẫu đều xuất tự cạnh sườn Abraham; ⁶ còn ông; không chung dòng họ; lại đã bắt thuế Abraham và đã chúc lành cho người hưởng thụ lời hứa. -- ⁷ Ngoài mọi dị nghị là trên mới chúc lành cho dưới! -- ⁸ Và bên này những người sẽ chết đi bắt thuế thập phân; còn bên kia, một người chứng thực là sống! ⁹ Và nếu già lời, thì ta nói được là ngang qua Abraham, cả Lêvi nữa, kẻ được quyền bắt thuế thập phân, đã bị bắt thuế, ¹⁰ vì Lêvi có đó, nơi cạnh sườn ông tổ, khi Melkiseđek đón gặp Abraham.

2) Kiểu Aharôn và kiểu Melkiseđek theo Tv 110

Tạm thời và thành tựu

¹¹ Vậy giả như sự thành toàn nhờ tế vụ Lêvi mà có -- vì dân sống trong một luật lấy đó làm nền -- thì cần gì phải thiết lập một tư tế khác theo kiểu Melkiseđek, chứ không nói là theo kiểu Aharôn. ¹²Vì một khi tế vụ đổi thay thì nhất thiết cũng có sự thay đổi Lề luật. ¹³ Bởi điều đó nhắm đến một người thuộc một dòng họ khác, không hề có ai đã phục vụ tế đàn. ¹⁴ Quả đã hiển nhiên là Chúa chúng ta đã xuất tự Yuđa, một dòng họ mà Môsê bàn về tư tế đã không nói gì đến.

¹⁵ Và sự còn hiển nhiên đến dư thừa, nếu vị tư tế kia lại được thiết lập theo hình dung Melkiseđek, ¹⁶ (nghĩa là) không trở thành tư tế chiếu theo luật lệ về dòng dõi xác thịt, nhưng chiếu theo quyền năng của một sự sống bất diệt. ¹⁷ Vì Ngài đã được chứng chỉ:

Ngươi là tư tế đời đời theo kiểu Melkiseđek. ¹⁸ Một đàng có sự bãi bỏ một tiền lệ, bởi nó liệt bại và vô hiệu lực, ¹⁹ vì luật đã chẳng làm được gì nên thành toàn -- còn một đàng là dẫn vào một hi vọng hoàn hảo, nhờ đó ta được lại gần Thiên Chúa.

Vượt trổi bởi lời thề của Thiên Chúa

²⁰ Vả không phải là không có lời tuyên thệ -- vì họ thì đã trở thành tư tế mà không có lời tuyên thệ nào -- ²¹ Còn Ngài có lời tuyên thệ kèm theo, do Ðấng nói cùng Ngài:

Chúa đã thề và Người sẽ chẳng hề hối tiếc:

Ngươi là tư tế cho đến đời đời.

²² Chiếu theo một điều lớn lao như thế, Ðức Yêsu đã đứng làm bảo lĩnh cho một Giao ước hoàn hảo hơn.

²³ Họ thì là một số đông đã làm tư tế, bởi sự chết ngăn cấm họ lưu tồn mãi mãi. ²⁴ Còn Ngài, bởi Ngài tồn tại đời đời, thì Ngài giữ một tế vụ bất hủ. ²⁵ Do đó Ngài có thể chung tất cứu những kẻ nhờ Ngài lại gần Thiên Chúa, sống luôn mãi để chuyển cầu cho họ.

²⁶ Ðã hẳn, đó là vị Thượng tế thích hợp cho ta, thánh đức, vô tội, vô tì, tách hẳn khỏi lũ người tội lỗi, và cao siêu vượt các tầng trời. ²⁷ Ðấng mỗi ngày không có nhu cầu, như các thượng tế khác, trước tiên phải hiến dâng lễ tế vì tội mình, rồi vì tội của dân, vì chưng, đó là điều Ngài đã làm -- duy chỉ một lần -- Ngài đã tự hiến chính mình Ngài. ²⁸ Vì Lề luật thì thiết lập làm Thượng tế những người nặng nề yếu đuối; còn lời tuyên thệ, nhắm đến thời sau Lề luật, thì qui về một Người Con đã nên thành toàn cho đến muôn đời.

Chương 08

C. Sự Thành Tựu Của Nhiệm Cục Mới

1) Tế vụ xưa bất cập và bị bãi

Tế vụ xưa là hình bóng

¹ Mà đầu mối của các điều nói đây là: Ta có một vị Thượng tế như thế, Ngài đã lên ngự bên hữu ngai Ðấng oai nghi trên các tầng trời. ² Chủ tế trong một thánh điện, một Nhà tạm chân thật, chính Chúa đã dựng lên, chứ không phải một người phàm. ³ Vì đã phàm là Thượng tế thì được thiết lập để tiến dâng lễ vật và hy sinh. Do đó nhất thiết vị này cũng phải có gì để tiến dâng. ⁴ Vậy nếu Ngài lại (tại chức) ở trần gian, thì ngay chức tư tế Ngài cũng không có, bởi đã có rồi những người tiến dâng lễ vật chiếu theo Lề luật. ⁵ Họ thì phụng sự cái mô phỏng, cái bóng của những điều thiên thai, theo như lời sấm đã truyền cho Môsê khi sắp hoàn thành Nhà tạm: Ngươi hãy nhìn xem, Người phán, và làm mọi sự chiếu theo mẫu đã trỏ cho Ngươi trên núi. ⁶ Mà kìa việc tế tự trao phần Ngài lại khác hẳn, cũng như Ngài là môi giới cho một Giao ước hoàn hảo gấp bội, mà hiến chương là những lời hứa tối hảo.

Giao ước cũ tạm thời

⁷ Vì nếu Giao ước thứ nhất đã không có gì trách được, thì tìm đâu ra chỗ cho một Giao ước thứ hai? ⁸ Quả Người đã khiển trách mà nói:

Này sẽ đến những ngày, Chúa phán

với nhà Israel, với nhà Yuđa, Ta sẽ ký kết một Giao ước mới,

⁹ không theo Giao ước Ta đã làm cho ông cha chúng,

ngày Ta đã cầm tay chúng mà đưa chúng ra khỏi đất Ai Cập.

Bởi vì chúng đã không lưu lại trong Giao ước của Ta,

thì Ta cũng đã chẳng màng đến chúng, Chúa phán.

¹⁰ Vì này là Giao ước sẽ an bài cho nhà Israel,

sau những ngày ấy, Chúa phán.

Ta sẽ ban luật điều của Ta xuống trí khôn chúng,

và nơi lòng dạ chúng Ta sẽ khắc vào;

và Ta sẽ là Thiên Chúa của chúng,

và chúng sẽ là dân của Ta.

¹¹ Chúng sẽ không còn phải dạy nhau,

mỗi người với kẻ đồng hương,

mỗi người với anh em mình, mà rằng:

Hãy biết Chúa!

Vì hết thảy chúng sẽ biết Ta, từ kẻ bé đến người lớn.

¹² Vì Ta sẽ dung thứ các điều bất lương chúng làm.

Và tội lỗi của chúng, Ta sẽ không còn nhớ đến nữa.

¹³ Trong khi nói: "mới", thì Người đã cho Giao ước thứ nhất là cũ. Mà cũ, hủ, thì đã gần tàn!

Chương 09

Qui chế phụng vụ xưa bất lực

¹ Vậy Giao ước thứ nhất cũng đã có những nghi tiết phụng sự Ðền Thánh, thuộc về thế gian này. ² Vì một nhà tạm đã được trần thiết, nhà tạm thứ nhất, nơi có trụ đăng, án giang cùng bánh trưng hiến, -- gọi là cung thánh... ³ Còn sau bức màn thứ hai, thì có nhà tạm gọi là Cực thánh: ⁴ chứa hương án, và Khám Giao ước dát vàng mọi mặt, trong có bình vàng đựng manna, cây gậy đâm chồi nảy lộc của Aharôn, các tấm bia Giao ước; ⁵ và bên trên Khám, các Kêrubin vinh quang rợp bóng trên Bàn Xá Tội. Về các điều ấy, bây giờ không tiện bàn đến cặn kẽ.

⁶ Mọi sự đã được trần thiết như thế rồi, thì nơi nhà tạm thứ nhất, bất kỳ lúc nào, các tư tế được vào mà cử hành các việc phụng sự. ⁷ Còn nơi nhà tạm thứ hai, mỗi năm một lần, một mình Thượng tế được vào, không thể đem theo máu mà hiến dâng vì tội sãnh của mình và của dân. ⁸ Thánh Thần muốn tỏ cho biết là đường vào thánh điện chưa được tỏ hiện bao lâu Nhà tạm thứ nhất vẫn tồn địa vị. ⁹Ðiều ấy làm tỉ dụ cho buổi hiện thời: chiếu theo đó thì chỉ được hiến dâng những lễ vật là hi sinh không tài nào làm được cho con người phụng sự nên thành toàn chiếu theo lương tâm. ¹⁰ Ðó chỉ là những nghi tiết về của ăn thức uống, và thanh tẩy đủ loại: những nghi tiết thuộc xác thịt, đặt đó bao lâu chưa đến thời tu chỉnh.

2) Lễ tế của Chúa Kitô chug cục và hiệu nghiệm

Qui chế mới hiệu nghiệm

¹¹ Nhưng Ðức Kitô đã đến như Thượng tế của phúc lành lai thời, nhờ một Nhà tạm lớn lao và trọn lành hơn, không phải nhân tạo, nghĩa là không thuộc về tạo thành này, ¹² không phải nhờ máu dê hay máu bê, nhưng là nhờ chính Máu của Ngài, Ngài đã vào thánh điện -- duy chỉ một lần -- sau khi đã thành đạt việc cứu chuộc muôn đời. ¹³ Vì nếu máu dê máu bò và tro tàn thân con bò cái rảy trên những nhiễm uế còn thánh hóa cho họ được trong sạch về phần xác, ¹⁴ thì Máu của Ðức Kitô, Ðấng nhờ Thần khí hằng có mà tiến mình làm (hy sinh) vô tì tích dâng lên Thiên Chúa, sẽ tẩy sạch lương tâm ta hơn biết mấy khỏi các việc chết mà phụng sự Thiên Chúa hằng sống!

Giao ước mới

¹⁵ Và vì thế Ngài là trung gian cho một Giao ước mới, ngõ hầu nhờ một cái chết đã xảy đến để chuộc những tội phạm thời Giao ước thứ nhất, những kẻ được kêu gọi có phương lĩnh lấy cơ nghiệp đời đời đã hứa cho họ. ¹⁶ Vả đâu có chúc thư thì nhất thiết phải đính kèm cái chết của người làm chúc thư. ¹⁷ Vì người ta quá cố rồi, chúc thư mới vững, bởi nó chẳng có hiệu lực gì bao lâu người làm chúc thư còn sống. ¹⁸ Do đó Giao ước thứ nhất cũng đã khai sáng bằng máu: ¹⁹ vì sau khi Môsê đã tuyên bố cho toàn dân các khoản của Lề luật, thì ông lấy máu bê, máu dê, làm một với nước và phẩm cánh kiến cùng bài hương, mà rảy quyển sách và toàn dân, ²⁰ mà rằng: Này là máu Giao ước Thiên Chúa đã truyền cho các ngươi. ²¹ Và Nhà tạm và hết thảy các đồ phụng sự, ông cũng rảy máu như vậy. ²²Và hầu hết mọi sự đều được tẩy sạch bằng máu chiếu theo Lề luật. Và máu không đổ, thì tội vạ không tha. ²³ Vậy nếu những điều mô phỏng các sự trên trời đã nhờ các (nghi tiết) ấy mà được tẩy sạch, thì nhất thiết những điều thiên thai (phải được tẩy sạch) nhờ những lễ tế hoàn hảo hơn thế nữa.

Mở cửa thiên đàng

²⁴ Quả thế, không phải là một thánh điện nhân tạo, bản sao (của thánh điện) chân thật mà Ðức Kitô đã vào; nhưng là chính Thiên Ðàng, để nay hiện diện trước nhan Thiên Chúa vì ta, ²⁵ không phải là để dâng đi dâng lại mình Ngài nhiều lần, một cách như vị Thượng tế hằng năm đi vào thánh điện với máu tha vật. ²⁶ Vì chẳng vậy, Ngài đã phải chịu nạn nhiều lần từ khi tạo thiên lập địa. Kỳ thực, chỉ có một lần, vào lúc mãn thế, Ngài đã tỏ hiện để khử trừ sự tội nhờ việc hi sinh của Ngài. ²⁷ Và cũng một thể như đã định cho người ta là phải chết một lần, còn sau đó thì có phán xét, ²⁸ cũng vậy Ðức Kitô, sau khi đã hiến dâng mình một lần để cất tội lỗi của nhiều người, thì một lần thứ hai -- không còn vì tội -- Ngài sẽ hiện đến cho những kẻ ngóng đợi Ngài, hòng được cứu rỗi.

Chương 10

D. Nguyên Nhân Cứu Rỗi Muôn Ðời

Lễ tế của Lề luật bất cập

¹ Vì chưng, chỉ rọi bóng các phúc lành lai thời, chứ không có chính hình ảnh của thực tại, và dựa vào cũng những lễ tế một kiểu, cứ hằng năm người ta dâng lên mãi mãi, Lề luật tất không bao giờ có thể làm cho các kẻ lại gần (Thiên Chúa) được nên thành toàn. ² Há người ta lạ không thôi tế lễ rồi sao, nếu quả như những người thờ bái đã được lương tâm sạch tội, bởi một lần đã được tẩy sạch rồi? ³Nhưng trái lại tội lỗi (không sạch) mà là được nhắc lại mỗi năm!

Các lễ tế được thay thế bằng lễ tế độc nhất của Chúa Yêsu

⁴ Vì chưng máu bò máu dê không thể nào khử trừ được tội lỗi.

⁵ Bởi đó lúc vào trần gian Ngài nói:

Hi sinh cùng lễ vật Người ta chẳng màng,

nhưng Người đã nắn nên thân xác cho con,

⁶ Các lễ toàn thiêu cùng tạ tội, Người đã chẳng đoái.

⁷ Bấy giờ, con nói: Này con đến,

-- trong cuốn sách đã viết về con --

để thi hành ý muốn Người, lạy Thiên Chúa.

⁸ Trên kia, thì rằng: các hi sinh cùng lễ vật, các lễ toàn thiêu cùng tạ tội, Người đã không màng, không đoái, - các điều ấy được hiến dâng chiếu theo Lề luật - ⁹ bấy giờ Ngài đã nói: Này con đến để thi hành ý muốn Người. Ngài loại bỏ điều trước, để thiết lập điều sau. ¹⁰ Chính trong ý muốn ấy, mà ta đã được tác thánh, nhờ việc Ðức Yêsu Kitô đã hiến dâng mình Ngài - duy chỉ một lần.

Tư tế độc nhất thay các tư tế Cựu ước

¹¹ Và trong khi mọi tư tế ngày ngày đứng lên tế tự và dâng đi dâng lại nhiều lần cùng những lễ tế một kiểu, những lễ tế không bao giờ có thể khử trừ được tội lỗi, ¹² thì sau khi đã dâng lễ tế độc nhất của Ngài vì tội lỗi, Ngài đã lên ngự mãi mãi bên hữu Thiên Chúa, ¹³ từ nay đợi cho quân thù của Ngài phải đặt làm bệ chân Ngài. ¹⁴ Vì bởi việc tiến dâng độc nhất, Ngài đã làm cho những kẻ được tác thánh nên thành toàn mãi mãi.

Giao ước mới không cần lễ tế nào khác

¹⁵ Vả lại đó là điều Thánh Thần đoan chứng với ta. Vì sau khi đã nói:

¹⁶ Này là Giao ước Ta sẽ an bài cho chúng,

thì, sau những ngày ấy, Chúa phán:

Ta sẽ ban luật điều của Ta,

nơi lòng dạ chúng và nơi trí khôn chúng

Ta sẽ khắc vào.

¹⁷ Và tội lỗi của chúng, các việc gian ác chúng làm

Ta sẽ không còn nhớ đến.

¹⁸ Mà ở đâu tội lỗi được tha, thì không còn việc dâng lễ vì tội nữa!

E. Khuyên Nhủ: Giữ Vững Ơn Ðã Ðược

Tin, Cậy, Mến

¹⁹ Vậy, hỡi anh em, một khi được dạn dĩ để vào thánh điện nhờ Bửu huyết của Ðức Yêsu, - ²⁰ Con đường Ngài đã khai quang cho ta, tân kỳ và sống động, xuyên qua bức màn, tức là thân xác Ngài - ²¹ (một khi ta có) vị tư tế lớn lao trên nhà của Thiên Chúa, ²² ta hãy tiến lại, với một lòng chân thành sung mãn về đức tin, bởi đã được rảy (máu làm cho) lòng dạ sạch khỏi tâm tà; và khi thân mình đã được tắm gội bằng nước sạch trong, ²³ ta hãy nắm giữ không nao tín điều về niềm hi vọng, vì Người trung tín, Ðấng đã ban lời hứa! ²⁴ Ta hãy nghĩ đến nhau mà lo đôn đốc lòng mến cùng các việc lành, ²⁵ không bỏ bê việc nhóm hội với nhau, như đã thành thói quen cho ít nhiều người, một hãy khích lệ nhau (về điều ấy), và phải bội phần hơn nữa, một khi anh em thấy Ngày đến gần.

Khốn cho kẻ chối đạo

²⁶ Vì chưng nếu ta cố tình phạm tội, sau khi đã lĩnh lấy tri thức về sự thật, thì không còn có tế lễ đền tội nữa, ²⁷ nhưng là viễn tượng đáng kinh hãi: cuộc phán xét và lửa bừng bừng sẽ thiêu phường đối địch. ²⁸ Kẻ nào phạm Luật Môsê, tất phải chết, không được dung thứ, theo chứng của hai hay ba người, ²⁹ thế thì anh em thử nghĩ xem, còn đáng phải chịu một hình phạt dữ dằn hơn gấp mấy, kẻ đã chà đạp Con Thiên Chúa, đã kể máu giao ước đã tác thánh mình dường đồ phàm tục, và đã lăng mạ Thần Khí ân sủng? ³⁰ Vì ta biết ai đã nói: Oán phạt thuộc về Ta, Ta sẽ báo trả. Và lại hứa: Chúa sẽ phán xét dân Người. ³¹ Kinh hãi thật, phải sa tay Thiên Chúa hằng sống!

Nhìn lại quá khứ đáng mừng

³² Nhưng hãy nhớ lại những ngày thuở trước, thời vừa được sáng soi, anh em phải chịu đựng bao là đau khổ xông đánh: ³³ một đàng thì bị bêu nhuốc với chửi bới và hiếp đáp, đàng khác thì lại liên đới với những người phải qua cũng đồng một cảnh. ³⁴ Vì chưng anh em đã chung phần đau khổ với những kẻ bị tù tội; và của cải bị tước đoạt, anh em đã vui mừng đón nhận, bởi biết rằng mình có những của cải hoàn hảo hơn và lại lâu bền. ³⁵ Vậy sự dạn dĩ của anh em, anh em đừng có ném đi! Ðó là điều sẽ được thưởng công bội hậu.

Hãy kiên nhẫn trong lòng tin

³⁶ Quả anh em cần phải có lòng kiên nhẫn, ngõ hầu sau khi đã thi hành ý muốn của Thiên Chúa, anh em được lĩnh lấy điều đã hứa. ³⁷ Vì chỉ còn lát nữa, có là bao, có là bao!

Ðấng phải đến sẽ đến, và Ngài sẽ không trì hoãn.

³⁸ Mà kẻ công chính của Ta, do bởi tin sẽ sống.

Và nếu nó tháo lui, thì hồn ta không vui thỏa nơi nó.

³⁹ Còn ta, ta không phải là hạng người đánh tháo để phải hư vong, nhưng là người của lòng tin, để bảo tồn lấy linh hồn!

Chương 11

IV. Ðức Tin Và Sự Kiên Nhận

A. Ðức Tin Của Tiền Bối

Nhập đề. Thời tiên khởi

¹ Tin là các chiếm hữu những điều còn trong hi vọng, là phương nhận thức các thực tại người ta không thấy. ² Vì nhờ đó các tiền nhân đã được (Thiên Chúa) chứng giám cho.

³ Bởi tin, ta hiểu được là các thế giới đã được xếp đặt bởi lời Thiên Chúa, cho nên không phải do tự những vật hữu hình đã phát ra điều người ta thấy được.

⁴ Bởi tin, Abel đã hiến dâng Thiên Chúa lễ tế sung túc hơn Cain, và nhờ đó ông đã được chứng giám là công chính: Thiên Chúa làm chứng ngay nơi lễ vật của ông, và nhờ đó, chết rồi, ông còn lên tiếng.

⁵ Bởi tin, Hênóc đã được dời đi chốn khác để khỏi thấy cái chết: và người ta đã không còn gặp ông nữa, vì Thiên Chúa đã cho ông dời đi chốn khác -- Nhưng trước lúc dời đi, ông đã được chứng giám là đã làm đẹp lòng Thiên Chúa. ⁶ Còn không đức tin, thì vô phương làm đẹp lòng (Thiên Chúa). Vì ai lại gần Thiên Chúa thì phải tin là Người có, và Người thưởng công những ai tìm kiếm Người.

⁷ Bởi tin, Noê được lời sấm báo cho những điều người ta chưa hề thấy; một lòng túc kính, ông sửa soạn chiếc tàu để cứu gia đình ông. Nhờ đó, ông đã lên án thế gian, và được thừa hưởng sự công chính chiếu theo lòng tin làm cơ nghiệp.

Thời các tổ phụ

⁸ Bởi tin, Abraham được kêu gọi đã vâng lời ra đi đến xứ ông sẽ chịu lấy làm cơ nghiệp; ông ra đi mà không biết mình đi đâu. ⁹ Bởi tin, ông đã ngụ cư nơi đất đã hứa như đất khách quê người, ở trong lều trại, cũng như Isaac và Jacob, những kẻ cùng được thừa hưởng lời hứa làm cơ nghiệp. ¹⁰ VÌ ông ngóng đợi cái thành có nền móng, mà chính Thiên Chúa là người kiến trúc và là hóa công.

¹¹ Bởi tin, cả Sara nữa đã được sức gây giống nòi sinh con, vả lại khi đã quá tuổi nghịch thời, bởi bà cho rằng: Người trung tin, Ðấng đã ban lời hứa. ¹² Vì thế mà do tự một người -- mà lại là một người hầu chết cằn rồi -- con cái sinh ra đông đúc như sao trên trời, như cát bãi biển, số mục vô biên.

¹³ Thể theo lòng tin, các người ấy đã chết hết thảy, mà không lĩnh được các điều đã hứa, nhưng chỉ nhìn xa xa và vói chào, cùng thú nhận mình là khách lạ, là người ngụ cư trên đất. ¹⁴ Vì ai nói thế là chứng tỏ mình còn đang kiếm tìm quê hương. ¹⁵ Mà nếu họ nhớ quê nhà họ đã bỏ ra đi, thì họ vẫn có dịp mà quay trở lại. ¹⁶ Kỳ thực, họ mong mỏi quê quán hoàn hảo hơn, tức là quê trời. Vì thế Thiên Chúa không sượng cho gọi mình là Thiên Chúa của họ, vì Người đã dọn cho họ một thành.

¹⁷ Bởi tin, Abraham đã hiến dâng Ysaac khi Thiên Chúa thử lòng, và ông tiến dâng đứa con một, ông là người đã đón nhận các lời hứa, ¹⁸ là kẻ đã được (Thiên Chúa) phán bảo: Nơi Ysaac, ngươi sẽ có dòng giống đội tên ngươi, ¹⁹ bởi ông tính rằng: Thiên Chúa quyền phép đủ để làm cho người chết sống lại; do đó ông đã được lại con ông, sự đã nên như triệu báo.

²⁰ Bởi tin nữa, Ysaac đã nhắm về tương lai mà chúc lành cho Yacob và Esau. ²¹ Bởi tin, Yacob sắp chết đã chúc lành cho mỗi người con của Yuse và phục lạy trên đầu gậy của ông. ²² Bởi tin, Yuse, lúc mãn đời, đã gợi đến cuộc Xuất hành của con cái Israel và đã căn dặn về hài cốt của ông.

Thời Xuất hành

²³ Bởi tin, Môsê sinh ra đã được cha mẹ giấu đi ba tháng, vì họ thấy con trẻ xinh xắn, và họ đã chẳng sợ sắc chỉ nhà vua. ²⁴ Bởi tin, Môsê lớn lên đã không chịu được gọi là con công chúa của Pharaô; ²⁵ thà bị hành hạ làm một với dân của Thiên Chúa, hơn là yên hưởng cái sướng nhất thời tội lỗi, ²⁶ coi sự ô nhục của Ðức Kitô làm sự giàu sang lớn hơn các kho tàng Ai Cập; vì ông đã ngước mắt nhìn lên phần thưởng. ²⁷ Bởi tin, ông đã bỏ Ai Cập, không hãi sợ lôi đình nhà vua; như thể nhìn thấy Ðấng không thể thấy, ông đã kiên trì. ²⁸ Bởi tin, ông đã hành lễ Vượt qua và rảy máu ngăn thần tru diệt đụng đến các con đầu lòng của họ. ²⁹ Bởi tin, họ đã ngang qua biển đỏ, như thể trên cạn, còn dân Ai Cập đã thử ngang qua, thì bị trầm luân chết giạt.

³⁰ Bởi tin, Yêrikhô đã sập, sau khi họ đã vòng quanh bảy ngày. ³¹ Bởi tin, Rahab, gái điếm, đã không bị diệt với phường ngỗ nghịch, bởi đã trấn an tiếp đón những người thám thính.

Anh hùng và tử đạo

³² Và còn phải nói gì nữa? Vì thời giờ đâu cho đủ, nếu tôi muốn tường thuật về Ghêđêôn, Barak, Samsôn, Yeptê, Ðavít, Samuel và các tiên tri. ³³ Họ là những người, nhờ Ðức tin, đã chiến thắng các nước, đã thi hành công lý, đã đạt được lời hứa, đã khóa miệng sư tử, ³⁴ đã dập tắt sức lửa thiêu, đã thoát khỏi lưỡi gươm trần, đã được khang cường thoát khỏi ốm yếu, đã nên hùng dũng trong trận mạc, đã đẩy lui hàng ngũ địch thù tha bang. ³⁵ Có những phụ nữ đã được người chết sống lại.

Nhưng có những người khác đã bị căng nọc tấn đòn, họ đã khước từ giải thoát, ngõ hầu được hưởng sự sống lại hoàn hảo hơn. ³⁶ Có những người khác nữa đã dạn với phỉ hổ, đòn vọt, lại còn xiềng xích và tù ngục. ³⁷ Họ đã bị ném đá, bị cưa xẻ, bị thiêu đốt, bị chết gươm đâm. Họ đã phải phiêu bạt tứ xứ, mình phủ da cừu da dê, bị thiếu thốn, bị hiếp đáp, bị hành hạ. ³⁸ Với họ, thế gian đã chẳng xứng, họ lang thang trong chốn hoang vu, trên núi non, nơi hang sâu, trong hầm đất. ³⁹ Họ hết thảy đã được (Thiên Chúa) chứng giám nhờ bởi đức tin, thế mà họ không được lĩnh lấy điều đã hứa: ⁴⁰Thiên Chúa, vì dự liệu cho ta một cái gì hoàn hảo hơn, (thì đã không để) họ đạt thấu thành toàn mà lại không có ta!

Chương 12

B. Kiên Nhẫn Cần Thiết

Kêu gọi kiên nhẫn

¹ Ấy vậy có cả đám mây nhân chứng lớn lao dường ấy quanh ta, thì cả ta nữa, ta hãy liệng đi quả tạ mọi thứ và tội lỗi bịn rịn, nắm lấy kiên nhẫn, ta hãy chạy vào trận tuyến chờ ta, ² đăm nhìn lên Ðấng khơi nguồn và cũng viên thành đức tin, Ðức Yêsu, Ðấng, thay vì vui sướng chờ Ngài, thì đã kiên chịu khổ hình thập giá, không quản thẹn thuồng xấu hổ, và đã lên ngự bên hữu ngai của Thiên Chúa. ³ Hãy ngắm Ðấng đã từng chịu để những người tội lỗi chống báng Ngài, để anh khỏi ra bại hoại tâm thần, mà bỏ buông xuôi.

Ðược sửa dạy là phần con cái

⁴ Chiến đấu với tội, anh em vẫn chưa đến nỗi phải đổ máu ra mà chống trả. ⁵ Và anh em đã quên lời răn khuyên nói với anh em như những đứa con:

Con ơi, đừng có kinh màng việc Chúa sửa dạy vì bị Người quở trách, con đừng buông xuôi! ⁶ Vì Chúa thương ai, Người mới sửa dạy, con nào Người nhận, Người mới cho đòn. ⁷ Ấy phép giáo nhi bắt anh em chịu cực. Như thế với hàng con cái, Thiên Chúa muốn xử anh em. Vì còn là con, kẻ người cha không dạy! ⁸ Nếu anh em không được sửa dạy, phận chung của mọi người, vậy thì anh em đã thành con gạnh, không phải con nhà!

⁹ Lại nữa ta có cha mẹ về phần xác làm người sửa dạy, và ta cải thiện; há ta lại không tỏ lòng tùng phục hơn sao đối với Cha của các thần thiêng, để ta được sống? ¹⁰ Vì họ, thì trong khoảng ít ngày, chiếu theo sở kiến, mà họ sửa dạy; còn Người thì tùy tiện ích, để ta thông phần sự thánh thiện của Người. ¹¹ Ðã hẳn bị sửa dạy ngay tại trận, thì hình như vui chẳng có, chỉ có buồn; nhưng về sau (mới thấy) nó sinh lợi cho những ai nhờ đó mà được luyện tập: tức là hoa quả bình an công chính.

Kêu gọi hiên ngang

¹² Vì thế tay bủn rủn, gối rụng rời, anh em hãy tu chỉnh lại! ¹³ Hãy bạt đường hay chạy thẳng tắp cho chân anh em, để cái gì què quặt khỏi phải vẹo sai, nhưng phải hơn: để được an lành.

V. Ðàng Công Chính Tân Ước

1) Thời cánh chung: Hãy đề phòng!

Ðừng bắt chước Esau

¹⁴ Hãy theo đuổi bình an với mọi người, và sự thánh thiện, chẳng vậy không ai sẽ được thấy Chúa, ¹⁵ coi chừng đừng bê trễ hỏng mất ân sủng của Thiên Chúa, kẻo rễ đắng dót nào ngoi đầu gây rối, và làm nhiễm lây nhiều người. ¹⁶ Ðừng ai ra dâm dật hay vô loại như Esau, kẻ vì một thức ăn đã bán vãi quyền trưởng nam! ¹⁷ Mà anh em biết: sau này dẫu muốn hưởng cơ nghiệp chúc lành, nó đã bị loại thải, vì nó vô phương (làm cha) hối lại, dẫu đã khóc lóc cố tìm.

Hai nhiệm cục tôn giáo

¹⁸ Vì anh em không tiến lại gần cái gì rờ được, lửa bừng, mây ám, tối tăm, giông tố, ¹⁹ tiếng loa vang dậy, và lời nói thét gầm, khiến cho những kẻ nghe tránh né, xin đừng còn ngỏ lời với họ. ²⁰ Vì họ đã không chịu nổi lịnh truyền: Dẫu là một thú vật, hễ đụng đến núi, thì phải ném đá. ²¹ Và cảnh tượng hãi hùng đến nỗi Môsê đã nói: Tôi những kinh hoàng và run rẩy. ²² Trái lại anh em đã tiến lại gần: núi Sion; thành của Thiên Chúa hằng sống; Yêrusalem thiên đài; vạn vạn Thiên thần trong ngày đại hội; ²³ cộng đoàn những trưởng tử đã đăng sổ bộ trên trời; Thiên Chúa Ðấng phán xét mọi người; thần khí những người công chính đã được thành toàn; ²⁴ Ðấng trung gian Giao ước mới, Ðức Yêsu; máu rảy lên tiếng át cả Abel.

Phải biết tuân phục hơn

²⁵ Hãy coi chừng: anh em đừng né tránh Ðấng phán dạy; vì nếu những kẻ tránh né Ðấng tuyên sấm nơi trần gian đã không trốn thoát được, thì huống hồ là ta, nếu ta quay lưng cho Ðấng tuyên sấm tự trời; ²⁶ tiếng Người bấy giờ đã làm đất rung chuyển, thì nay Người đã hứa rằng: Còn một lần nữa, Ta sẽ làm lay chuyển chẳng những đất mà thôi, nhưng cả trời nữa. ²⁷ Mà tiếng "còn một lần nữa" cho thấy những điều bị rung chuyển sẽ bị đổi thay, vì là đã được làm ra, ngõ hầu những gì không bị rung chuyển sẽ cứ lưu tồn. ²⁸ Bởi đó, được lĩnh lấy Nước không lay không chuyển, ta hãy biết ơn, nhờ vậy ta được phụng thờ đẹp lòng Thiên Chúa, một lòng túc kính giới sợ. ²⁹ Vì Thiên Chúa chúng ta cũng là lửa thiêu.

Chương 13

2) Ðời sống của những kẻ tin

¹ Ước gì tình huynh đệ được bền mãi! ² Anh em đừng quên đức hiếu khách, vì nhờ đó mà có kẻ không ngờ đã tiếp đón thiên thần làm khách trọ. ³ Hãy nhớ đến các kẻ bị lao tù, như cùng thông chia xiềng xích; đến những người bị hành hạ, cũng như chính mình phải chịu nơi thân xác. ⁴ Hôn nhân phải được tôn trọng nơi mọi người; phòng sự phải là hoàn toàn thanh khiết. Dâm dật và ngoại tình, Thiên Chúa sẽ phán xét! ⁵ Trong cách xử thế, không thói ham tiền; đành lòng với phận mình hiện có; vì Người đã phán: Ðừng sợ Ta bỏ bê, thí mặc ngươi đi! ⁶ Khiến ta dám hiên ngang mà nói:

Chúa là Ðấng đáp cứu tôi, tôi sẽ không sợ!

Người phàm có làm gì được tôi.

3) Hành đạo chân chính và sai lạc

⁷ Anh em hãy nhớ đến những người lĩnh đạo anh em, họ đã giảng Lời Thiên Chúa cho anh em. Hãy nhìn ngắm xem đời họ kết liễu làm sao mà noi gương lòng tin của họ.

⁸ Ðức Yêsu Kitô hôm qua và hôm nay vẫn là một, và cho đến muôn đời! ⁹ Anh em đừng để mình bị lôi cuốn bởi những đạo lý kỳ lạ đủ thứ! Ðã hẳn là tốt: lo cho lòng mình được kiên vững, bởi ân sủng, chứ không phải bởi những thức ăn. Họ chẳng được tấn ích gì, những người đi theo đàng ấy. ¹⁰ Ta có tế đàn mà những kẻ phụng sự Nhà tạm không được phép ăn. ¹¹ Vì những vật Thượng tế đã lấy máu đem vào thánh điện để tạ tội, thì thây phải đem thiêu bên ngoài doanh trại. ¹² Vì thế Ðức Yêsu để tác thánh dân nhờ Máu Ngài, thì đã chịu nạn bên ngoài cổng. ¹³ Vậy ta hãy ra ngoài doanh trại mà đến cùng Ngài, vác lấy hổ nhục của Ngài. ¹⁴ Vì ta không có thành lâu bền ở đây, nhưng ta ruổi tìm thành trì sẽ đến! ¹⁵ Vậy nhờ Ngài, mọi thời, ta hãy hiến dâng Thiên Chúa lễ tế ngợi khen, tức là hoa quả của những môi miếng tuyên xưng danh Người. ¹⁶ Ðừng lãng quên đức từ thiện, việc tương tế: vì những lễ tế như thế Thiên Chúa vui lòng chiếu nhận.

¹⁷ Anh em hãy vâng lời những người lĩnh đạo anh em, hãy biết phục tùng, vì họ canh giữ linh hồn anh em, như những kẻ sẽ phải trả lẽ, để họ được vui mừng thi hành phận sự, chứ không phải than phiền, vì điều ấy chẳng báo bổ gì cho anh em!

¹⁸ Xin anh em cầu nguyện cho chúng tôi, thiết tưởng chúng tôi có lương tâm ngay lành, trong mọi sự muốn qua một đời lương thiện! -- ¹⁹ Cách tha thiết, tôi xin anh em làm thế, ngõ hầu tôi được kíp trả lại cho anh em! --

Lời kết

²⁰ Xin Thiên Chúa bình an, Ðấng đã dẫn khỏi cõi chết Chúa chiên lớn lao trong máu Giao ước muôn đời, Chúa chúng ta, Ðức Yêsu, ²¹ (xin Người) chuẩn bị anh em xứng mọi sự lành, để thi hành ý muốn của Người, và thực hiện nơi anh em điều đẹp mắt Người, nhờ Ðức Yêsu Kitô. Vinh quang cho Ngài đời đời kiếp kiếp. Amen.

Tin tức và từ tạ

²² Hỡi anh em, tôi xin anh em vui lòng chịu lấy huấn từ. Vả lại kèm theo ít lời, tôi xin gửi tới anh em. ²³ Anh em biết: Anh Timôthê của chúng ta đã được thả ra rồi. Cùng với anh, nếu anh đến, tôi sẽ gặp mặt anh em! ²⁴ Xin gửi lời chào các vị lãnh đạo anh em, và hết thảy các thánh. Anh em đất Ý gửi lời chào anh em.

²⁵ Ân sủng ở cùng anh em hết thảy!